Auteur Archief: Jedithja
Maandag
Op een regenachtige dag als vandaag is dit mijn favoriete foto deze maandag. De kleuren van de foto even grijs als buiten, maar wel zonnebadend op het strand.
Favoriet.
Meer dan 12 miljoen foto’s bevinden zich in de Collectie Spaarnestad. Genoeg om elke maandag een nieuwe favoriet uit te lichten. Dat zullen persoonlijke keuzes zijn. Ik zie altijd zulke prachtige en intrigerende beelden voorbij komen…. eigenlijk is één per week dan best weinig.
Muts
Collectie Spaarnestad | Nationaal Archief | Walter Blum
Vanochtend op de fiets naar de galerie. Met de zomer nog in het hoofd was het eigenlijk alweer mutsenweer. Hoedjes zijn eleganter, maar daar kun je weer niet mee fietsen. Gelukkig zijn de dames op de foto door de jaren heen geportretteerd in een studio. Lekker warm. En met sneeuw van watten.
https://jedithjadegroot.nl/selectie-uit-spaarnestad-mutsen-en-hoedjes/
Gastblog Jan Pieter Ekker
Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/ANP
Gastblog Jan Pieter Ekker, chef kunst Het Parool
“Toen Jedithja mij ruim een jaar geleden voor het eerst vroeg of ik een gastblog wilde verzorgen, leefde Johan Cruijff nog.
Ik twijfelde destijds tussen heel erg veel foto’s. Van bloemen, tentoonstellingen en van kunstenaars, maar ik kwam telkens weer uit bij een portret van een piepjonge Cruijff. Daarin komen mijn grootste passies samen: (fotografie)kunst en Ajax.
Mijn blog kwam er maar niet van; keer op keer kwam er iets tussen – deadline hier, afspraak daar – en toen Jedithja me twee maanden geleden voor de zoveelste keer polste, was Cruijff al weer een tijdje overleden.
Zoals alle kranten maakte Het Parool een speciale bijlage na de dood van ‘de verlosser’. Zoals alle kranten met veel herinneringen, voetbalverhalen en onnavolgbare citaten van Cruijff. Maar wij hadden ook kunst: we drukten twee prachtige portretten af die ster(ren)fotograaf Anton Corbijn in 2011 in Spanje ter gelegenheid van de 65ste verjaardag van Cruijff had gemaakt. En voorop plaatsten we, met haar instemming, een litho van de Zuid-Afrikaanse kunstenares Marlene Dumas – samen met een gedicht van Henk Spaan: ‘Johan Cruijff zal altijd blijven, beeld genoeg.’
Die litho –gemaakt ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van Johan Cruijff in opdracht van het literair voetbaltijdschrift Hard Gras; Dumas was toen nog niet een van de allerduurste kunstenaars ter wereld – kon niet op ieders instemming rekenen. In tegendeel. ‘Verschrikkelijke voorpagina met tekening van Johan Cruijff in Het Parool’ twitterde sportcommentator Jack van Gelder.
Toen iemand hem uitlegde dat die tekening was gemaakt door een van Nederlands bekendste kunstenaars (‘Euhhh, Jack, dit is van Marlene Dumas. Ongeveer NL’s grootste kunstenaar van dit moment. En het is geen tekening’), riposteerde weer iemand anders: ‘het zal best van een kunstenaar zijn, maar het past gewoon niet bij het moment. Pijnlijk besluit van Parool’. Een derde, met kennis van zaken, vroeg zich af of dan niemand wist ‘dat Henk Spaan dit kunstwerk heeft en er dus een verbinding is tussen de tekst en kunstwerk?’ Jack van Gelder deed er wijselijk het zwijgen toe.
Afijn. Ik vind het nog steeds een supermooie voorpagina. Maar we hadden natuurlijk ook voor een foto kunnen kiezen. Voor deze ANP-foto van 21 januari 1968, bijvoorbeeld: ‘Johan Cruijff, tweede topscoorder in de Nederlandse eredivisie.’ Twintig is Cruijff, iel als hij is lijkt hij nóg jonger. Het is een vreemde foto, door die schim achter zijn rechterschouder. Wat die blik precies te betekenen heeft, weet ik niet, hoewel mijn zoon ook zo kan kijken…
Ik eindig met een stukje Spaan, de trotse bezitter van nummer 1 van Dumas’ litho, wat op eventuele veiling niet onbelangrijk is. Daaruit zou je kunnen opmaken dat we misschien nog wel het beste voor een voorpagina zonder beeld hadden kunnen kiezen…
Zelfs als alle beelden weg zijn
Archieven opgeblazen, overstroomd
Hun vuur voorgoed gedoofd
Het maakt niet uit:
Johan Cruijff gaat nooit meer uit je hoofd.
Inspired by William Kentridge @ EYE
Eerste Wereldoorlog, Engelse leger. De militaire muziekkapel van het 12e bataljon Sherwood Foresters, tijdens een repetitie aan het strand van België, afkoeling zoekend in het water. Juli 1915.
collectie Spaarnestad Photo / Nationaal Archief / Het Leven / Fotograaf onbekend
uit tentoonstelling: If we ever get to Heaven, William Kentridge, EYE, 2015
Geïnspireerd door de tentoonstelling en installatie If we ever get to Heaven van William Kentridge in EYE -te zien (en die je vooral moet zien!!) tot en met augustus 2015- zocht ik naar beeld in het archief. Voor meer foto’s zie https://jedithjadegroot.nl/inspired-by-william-kentridge/#1
Gastblog | Peter van den Doel
Afrika. Osa Johnson vrouw van Martin Johnson in vliegtuig (dubbeldekker) kijkt wat ongerust naar een groep leeuwen die wel erg dichtbij zijn gekomen (safari). 1935.
Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/Het Leven
“Als je goed kijkt is dit een wat vreemde foto. Zeer voorstelbaar kijkt de vrouw licht verontrust naar de leeuwinnen. Het is onduidelijk wie de fotograaf is. Is het de piloot? In dat geval is er een nog groter probleem. Hoe komt die ongezien langs de leeuwinnen om in de cockpit te klimmen en weg te vliegen?
De leeuwinnen kijken alle kanten op om te zien of er nog ergens anders wat gebeurt. Geen pottenkijkers: aanvallen? Twee leeuwen kijken aandachtig naar rechts. Zou daar de piloot lopen? Of zijn de leeuwinnen gewoon wat verveeld en vinden ze het vliegtuig maar een vreemd ding waarvan ze geen idee hebben wat ze er mee aan moeten
De afloop is duidelijk: De foto is gemaakt, ontwikkeld, afgedrukt en gepubliceerd en er is geen bewijs of er is niet in het artikel geschreven dat de vrouw of anderen zijn opgegeten. We gaan ervan uit dat ze opgelucht zijn ‘weg gevlogen’.
De collectie Spaarnestad van het Nationaal Archief zit vol met dit soort miniverhalen die je zelf kan verzinnen. Net als in de andere collecties die onderdeel uitmaken van het bijna onuitputtelijke fotoarchief van het Nationaal Archief.
In het Nationaal Archief kunt u tot en met juli de grote (foto-)tentoonstelling Blikvangers zien. Bijzondere foto’s, mooie foto’s, een V.R. rondleiding en documenten/tijdschriften/kaarten die samen een prachtig visueel verhaal vormen, opgedeeld in thema’s. In juni opent er een grote tentoonstelling met foto’s uit het archief (specifiek uit de Collectie Spaarnestad) in Huis Marseille rondom foto’s die op het eerste gezicht gewoon lijken, maar in de ogen van Rob Moorees, de samensteller van deze tentoonstelling, zeer bijzonder zijn. Samen geven deze tentoonstellingen een prachtig beeld van wat er allemaal aan bijzonders is te vinden in het fotoarchief van het Nationaal Archief.”
I love Balloons
Danseressen. De danseres Graves in een pose met een ballon.
Plaats en land onbekend, 1929.
Collectie Spaarnestad / Nationaal Archief / Het Leven.
Een nieuwe selectie foto’s is toegevoegd aan de serie op mijn website “Selectie uit Spaarnestad”. Ballonnen in Parijs, ballonnen in het verleden, ballonnen tijdens dans en tijdens feestjes. “I love Balloons”.
Gastblog | Jacko Brinkman
Opname van een Sprite 400 caravan, model 1969, in de natuur, met op de
voorgrond een gelukkig stel, op de achtergrond spelen de kinderen in een boom.
Plaats onbekend, 1969. Nationaal Archief/collectie Spaarnestad/van der Mark
“Begin maart, buiten regent het en is het 9 graden. Het is guur maar toch valt het op dat het ’s avonds al langer licht is. De eerste kriebels van de lente zijn er. Een mens heeft warmte nodig en licht. Straks is het zover, wordt het april, mei en voor je het weet kunnen we weer. Er op uit, naar de camping.
De camping is vrijheid en rust. Even er tussenuit. Lekker met je gezin in een veel te klein caravannetje zitten en in een te klein klam bed slapen terwijl je thuis zo’n comfortabele Auping hebt. De vrijheid en rust geldt alleen als het tijdelijk is. Stel je eens voor dat dit je huis is. Dat je zoals zoveel Amerikanen in een caravan woont, altijd, dag in dag uit.
Toch zie je er naar uit, maar niet te lang.
Wat trek je straks aan? Die spierwitte nette broek met die strakke vouw? Je valt in ieder geval op tussen alle joggingbroeken. Als je kinderen straks maar niet vragen of je ook in de boom komt spelen. Dat geeft vlekken.
Nog even geduld, dan mogen we weer.”
Jacko Brinkman (1967) is directeur van Heden in Den Haag. Bij Heden kun je kunst kijken, huren en kopen. Hoogwaardige hedendaagse kunst voor iedereen, dat is de missie van Heden. Daarnaast adviseert Jacko bedrijven en particulieren bij de opbouw van een kunstcollectie, is hij voorzitter van tentoonstellingsruimte Garage Rotterdam en is hij bestuurslid van de kunstbeurs van jonge makers, Unfair Amsterdam. Hij in het bezit van een omgebouwde Mercedes Camper waarmee hij reist van Bakkum tot Andalusië.
Gezien & Gezocht @ Rijksmuseum Amsterdam
Gezien @ Rijksmuseum
Een moeder die het haar van haar kind reinigt, bekend als ‘Moedertaak‘, Pieter de Hooch, ca. 1658 – ca. 1660. olieverf op doek, h 52,5cm × b 61cm, Rijksmuseum Amsterdam
Gezocht in het archief:
Credits: Spaarnestad Photo / Nationaal Archief / Adriaan Boer
De open deur. Een poes (kat) zit in een met plavuizen en bakstenen belegde gang (doorloop, hal) met gepleisterde muren [van vermoedelijk een boerderij]. Aan een kapstok hangt een jas. Nederland, [omstreeks 1909]. Combinatie gomdruk op karton met geribbelde structuur door Adriaan Boer [1875 – 1940]. Een voorbeeld van het zogenaamde picturalisme of kunstfotografie als autonome fotokunst, een stroming binnen de fotografie.